MEDEMBLIK – De gemeenteraad moet in november 2022 de begroting voor 2023 vast gaan stellen, één van de speerpunten is het invullen van de bezuinigingstaakstelling die de gemeente Medemblik heeft op het sociaal domein. In 2021 heeft de gemeenteraad een oplopende taakstelling voor het Sociaal Domein vastgesteld waarin voor het jaar 2023 een bezuiniging van € 396.415,- aangegeven.
Voor 2024 loopt dit bedrag op naar € 525.969,- en voor 2025 loopt het nog verder op naar € 650.013,- . Dit betekent dat deze bedragen in het Sociaal Domein bezuinigd moeten gaan worden en dat dit alleen kan worden bereikt door bestaande projecten en inzet op onderwerpen te stoppen volgens het college. Zo moet volgens het college het mes worden gezet in innovatie en preventie maar ook zal er worden gesneden in de bijzondere bijstand en in de kwaliteit van de dienstverlening.
Lees ook: Sociaal Domein kostte Medemblik in 2021 bijna 45 miljoen euro
Volgens het college is de vrij besteedbare ruimte (3% tot 5% van totale budget in het sociaal domein) en beleidsvrijheid is beperkt. Het grootste gedeelte van de uitgaven (95 – 97%) is wettelijk verplicht. Het gaat hier vaak om open einde regelingen, hetgeen betekent dat de gemeente bij een aanvraag die voldoet aan de voorwaarden van de Wet maatschappelijke ondersteuning of de Jeugdwet, verplicht aan deze aanvraag moet voldoen. Een groei in het aantal aanvragen, betekent dus automatisch een groei van het uitgegeven budget. Het overige, ‘vrije’ gedeelte wordt uitgegeven aan langdurige contracten en subsidies.
Afbouwen subsidies
Dit alles gaat resulteren in een soberdere en striktere uitvoering van de wettelijk verplichte ondersteuning en zal er een verdere versobering gaan plaatsvinden wat de kwaliteit van de zorg en dienstverlening betreft. Maar ook het aanbrengen van meer focus in het buitenwettelijk en preventief beleid en het verschralen en/of stopzetten van het preventief beleid door middel van het afbouwen van subsidies en langlopende contracten.
De eerste twee vormen van bezuiniging zijn bezuinigingen die op de langere termijn kunnen worden gerealiseerd aldus het college. Op dit moment is onduidelijk of en hoeveel bezuiniging mogelijk is binnen de eerste twee bovengenoemde bezuinigingsvormen. Om bezuinigingsvormen 1 en 2 te kunnen kwantificeren en vervolgens realiseren, is meer grip noodzakelijk. Daarom zet Medemblik eerst vol in op het project Sociaal Domein in Balans en de 4 deelprojecten. In de 4 deelprojecten werkt Medemblik onder andere aan beheersmaatregelen gericht op efficiëntie van organisatie en werkprocessen, steviger regionaal inkoop- en contractmanagement, monitoring en datamanagement en hernieuwde keuzes en focus in preventiebeleid. De vier deelprojecten leiden gezamenlijk tot meer grip, hetgeen leidt tot meer sturingsmogelijkheden en een betere integrale afweging.
Lees ook: Financiële toekomst gemeente Medemblik in duister gehuld, ‘Ravijnland’ in zicht
De derde bezuinigingsvorm, het verschralen/stopzetten van het preventief beleid, zorgt op korte termijn voor ruimte in de begroting, maar heeft grote maatschappelijke consequenties en kan op lange termijn voor de inzet van meer geïndiceerde (wettelijk verplichte) zorg en dus hogere kosten leiden. ‘Bezuinigingen doorvoeren op het preventief beleid staat haaks op de gekozen/ingezette integrale en langdurige aanpak is dit een besluit van de raad geweest . We adviseren om het project Sociaal Domein in Balans conform plan uit te voeren en naar aanleiding van dit project gefundeerde keuzes te maken. De raad heeft zich eerder via een motie uitgesproken tegen verdere bezuinigingen op preventie en op het verlagen van de inkomensgrens van de Bijzondere Bijstand.’ aldus het college
Grote gevolgen
De voorgestelde bezuinigingen hebben volgens het college grote gevolgen. Doordat Medemblik niet meer gaat investeren in preventie, wordt het risico op wettelijke zorgkosten hoger. Daarnaast gaan de bezuinigingen ook over de kwaliteit van dienstverlening in het sociaal domein. De inwoners van de gemeente Medemblik merken daar direct de gevolgen van. Een ander gevolg van deze bezuinigingen is dat Medemblik langdurige afspraken afbouwen of stoppen. Het werk en de contacten die hiermee verloren gaan, zijn niet snel weer opnieuw op te bouwen. Daarnaast is het bezuinigen een structurele actie. Dat betekent dat Medemblik niet zomaar weer opnieuw kunnen opstarten met een project.
