Bomen van levensbelang, maar wel de juiste plaatsen zoeken binnen de bebouwde kom

WEST-FRIESLAND – Stadsbomen zijn van levensbelang en als we ze willen behouden moeten gemeenten investeren in betere standplaatsen. De stormen Dudley, Eunice en Franklin hebben pijnlijk aangetoond dat veel van onze stadsbomen niet goed geworteld zijn. En dat had veel schade tot gevolg.

Het grootste probleem waar stadbomen mee kampen is een verdichte en onbeschermde bodem. Door verharding, verkeer en ook voetgangers wordt de grond rondom stadbomen keihard aangedrukt. Daardoor kunnen bomen minder diep wortelen, minder goed voedingstoffen opnemen en ontbreekt het contact met soortgenoten. Willen we voorkomen dat het bij een volgende flinke storm weer een groot aantal stadsbomen verliezen en daarnaast ook iets doen voor de biodiversiteit en de klimaatbestendigheid van de stad, dan moet er actie worden ondernomen.

Daan Bleichrodt van IVN Natuureducatie zegt hierover: “Bomen in de stad worden nu hooguit veertig jaar, terwijl hun soortgenoten in het bos honderden jaren oud kunnen worden. In het bos is de lucht vochtiger en koeler. De losse, voedselrijke bosgrond houdt water vast en heeft ook een goede drainage. In de stad is de bodem compact en aangestampt en wordt vaak blootgesteld aan direct zonlicht, omdat de blaadjes die het bodemleven beschermen worden opgeruimd. Het gevolg is dat bomen niet goed wortelen en de bodem snel uitdroogt. Bovendien staan de bomen ver uit elkaar, waardoor hun wortels geen contact kunnen maken met andere bomen en het netwerk van schimmels in de bodem. Dit leidt vaak tot een vroegtijdige dood van de stadsboom.”

Egale wegen

Daarnaast zijn oude stadsbomen vaak het slachtoffer van wegwerkzaamheden. Zware voertuigen rijden over de bodem en worden wortels weggehakt omdat we nu eenmaal liever egale wegen hebben. En de grond wordt zo dicht aangestampt dat wortels worden belemmerd in hun groei en ook nog maar lastig voedingstoffen kunnen opnemen,’ aldus Bleichrodt

Gelukkig worden gemeenten zich steeds meer bewust van het belang van oude bomen in de stad voor luchtzuivering, schaduw, verkoeling, waterberging en voedsel en huisvesting voor talloze dieren. Maar dan is die goede standplaats wel belangrijk. Een boom heeft minimaal één meter diepe losse, voedselrijke bodem nodig die bruist van het leven, zoals wormen, schimmels en bacteriën. En bomen willen bij elkaar staan, zodat hun wortels onder de grond contact kunnen maken en voedingsstoffen kunnen uitwisselen.

Verkoeling en sponswerking

Oude bomen zijn voor een stad van levensbelang. Ze drinken water en verdampen dit. Op warme dagen kunnen zij wel zorgen voor 8 graden verkoeling. En een losse bodem is niet alleen goed voor de bodem, maar ook voor de opvang van extreme regenbuien. De voedselrijke laag werkt als een spons en neemt veel water op, daarnaast kan het water via de bodem gemakkelijk het grondwater aanvullen en dit ontlast het riool weer. De investering in goede standplaatsen voor stadsbomen maakt de stad niet alleen mooier, maar ook klimaatbestendiger en meer biodivers.