DEN OEVER – Zeventien meter diep zijn de bouwkuipen waar bouwconsortium BAM, Van Oord, Rebel en Invesis, in opdracht van Rijkswaterstaat het grootste gemaal van Europa aan het bouwen is. Het gemaal bestaat uit twee hypermoderne pompgroepen met elk drie gigantische pompen. Hiermee kan de komende decennia voldoende water uit het IJsselmeer worden afgevoerd.
In het ontwerp van het gemaal zijn zes grote pompen opgenomen. Elke pomp is ongeveer 15 meter hoog en kan het water 4,6 meter hoog oppompen. Ze zijn gemaakt van aluminiumbrons en staal en wegen ruim 100 ton per stuk. Dankzij deze indrukwekkende specificaties kan het gemaal zelfs bij extreme weersomstandigheden voldoende water de Waddenzee in pompen. Als het nodig is, voeren ze op vol vermogen liefst 300.000 liter water per seconde uit het IJsselmeer af. Daarmee vullen de pompen een Olympisch wedstrijdzwembad in 5 seconden.
Lees ook: IJsselmeer zet Nesbos onderwater
Extreme afvoercondities
Rijkswaterstaat verwacht dat met deze technologie de eerste jaren na oplevering alleen bij extreme afvoercondities de zes pompen in te hoeven zetten. ‘Met de pompen lopen we vooruit op de muziek’, vertelt Peter Jansen van Rijkswaterstaat. ‘Ons motto is: spuien als het kan, pompen als het moet. Bij eb voeren we het overtollige water van het IJsselmeer via de spuisluizen af naar de Waddenzee.’ Door de stijging van de zeespiegel wordt het natuurlijk verval tussen IJsselmeer en Waddenzee kleiner en kunnen we minder spuien. Bovendien wordt er meer water naar het IJsselmeer aangevoerd vanuit rivieren en omliggende gebieden. Om blijvend voldoende water te kunnen afvoeren, komen er twee extra spuisluizen. ‘Maar op termijn is spuien alleen niet voldoende’, zegt Jansen. ‘Vanwege de stijgende zeespiegel en extremer weer moeten we in de toekomst steeds vaker water afvoeren door te pompen. Dan komt dit nieuwe gemaal in actie. Zo voorkomen we dat het waterpeil in het IJsselmeer te hoog wordt.’
Het nieuwe gemaal is ontworpen in de geest van Lely, zodat ze een eenheid vormen met de (bouwwerken op de) Afsluitdijk. Menno Moerman, projectmanager bij Levvel: ‘Je ziet straks alleen de bovenkant van de motor van de pompen. Daar plaatsen we drie koepels van staal en glas overheen.’ Ook duurzaamheid stond hoog op de eisenlijst voor het ontwerp van het gemaal. Jansen: ‘Door verstandige inzet van de pompen kunnen we het energieverbruik optimaliseren. Bovendien levert een nieuw te bouwen zonnepanelenpark in de buurt alle benodigde energie.’ Daarnaast is het gemaal visvriendelijk. De bladen van de pomp en de wanden van de pompbehuizing zijn zo ontworpen dat vissen die in de pomp belanden, daar nauwelijks last van hebben. ‘We kunnen vissen levend overzetten’, vertelt Jansen trots.
Afbeelding aangeleverd
