MEDEMBLIK – ‘Vuurwerk is een traditie die hoort bij Nederland’ roepen de voorstanders van vuurwerk. Maar klopt dat wel? Nee dus. Vuurwerk kwam pas na de Tweede Wereldoorlog Nederland binnen toen er een golf aan mensen uit Aziatische landen ons land binnen kwamen om hier te gaan werken.
In Aziatische landen is het wel een traditie om bijvoorbeeld bij huwelijken, verjaardagen en nationale feestdagen vuurwerk af te steken. De eerste grootgebruikers van vuurwerk waren hoe dan ook de Chinezen, die het rond het begin van onze jaartelling gebruikten bij religieuze gebeurtenissen om boze geesten te verdrijven. Ook werd het door militairen gebruikt voor lichtsignalen. Dat vuurwerk leek echter nog niet op het huidige vuurwerk.
Pas na de uitvinding van buskruit kwam vuurwerk ook in Europa terecht, dat gebeurde in de 13e eeuw. De Chinezen gebruiken vuurwerk vooral tijdens de Chinese jaarwisseling om de boze geesten te verjagen. In Europa werd buskruit vooral gebruikt tijdens de oorlogen maar ook door de Zonnekoning van Frankrijk als die weer iets te vieren had.
Pas in de 19e eeuw had men voldoende scheikundige ervaring om verschillende vormen van vuurwerk te maken, maar in ons land werd er vrijwel geen vuurwerk afgestoken. Wel in Nederlands-Indië, daar werd tijdens het Chinese Nieuwjaar maar ook tijdens het Europese Nieuwjaar volop vuurwerk afgestoken.
Tweede Wereldoorlog
Pas na de Tweede Wereldoorlog, en dan vanaf de jaren ’60 bij de komst van de vele Indiëgangers en mensen van Indonesische afkomst kwam ook het vuurwerk naar Nederland. De Nederlanders schoten tot die tijd enkel nog met carbid. Vanaf de jaren ’60 maar zeker sinds de jaren ’70 begonnen ook de Nederlanders met de jaarwisseling grote hoeveelheden vuurwerk af te steken. Mede door de grote welvaart waarin ons land toen verkeerde kostte Chinees vuurwerk zo weinig dat het in grote hoeveelheden werd verkocht.
Dus al met al, een echte traditie is het afsteken van vuurwerk in Nederland zeker niet, wel het schieten met carbid, dat is een echte Nederlandse traditie maar dan eigenlijk ook alleen maar voor het oosten van ons land.
Afgelopen jaar werd er ruim 18 miljoen kilo vuurwerk ingekocht goed voor zo’n 77 miljoen euro. Voor dit jaar verwacht de vuurwerkbranche dat er een recordhoeveelheid vuurwerk over de toonbank gaat.
Gewonden en doden
Dat vuurwerk geen ongevaarlijk speelgoed is blijkt elk jaar weer, vele gewonden, mensen die vingers, handen en ogen kwijtraken door vuurwerk en erger, er bij te komen overlijden zoals op 31 december 2013 toen een bewoner van de Gelderlozepad in Medemblik vol in het gezicht werd geraakt door vuurwerk en ter plaatste kwam te overlijden.