Nieuw in het zuivelschap: Kalf bij de koe melk

MEDEMBLIK – Het zuivelschap wordt vanaf 1 oktober een stukje diervriendelijker. Consumenten vragen steeds vaker om melk van koeien waarvan de kalfjes bij de koe mogen blijven. Biodynamische melkveehouders lopen voorop als het gaat om een dier- en natuurvriendelijke bedrijfsvoering. Drie melkveehouders van het biodynamische merk Zuiver Zuivel gaan nog een stap verder en houden de kalfjes bij de koe. Vanaf 1 oktober wordt deze melk als halfvolle en volle “kalf bij koe” melk verkocht in de biologische speciaalzaken.

Kalf bij koe is een onderwerp waar de afgelopen jaren steeds meer aandacht voor is. Het klinkt heel vanzelfsprekend, maar in de praktijk zijn er voor- en nadelen. Voor iedere melkveehouder is het een zoektocht hoe de kalfjes bij de koe kunnen blijven. Voordelen zijn dat de kalfjes een betere weerstand opbouwen, dus minder snel ziek worden en dat koe en kalf diereigen gedrag kunnen vertonen. Maar het vergt ook aanpassingen en extra aandacht op de boerderij. Een aandachtspunt is bijvoorbeeld dat het kalf niet te veel of juist te weinig melk binnenkrijgt, en het is belangrijk dat de kalfjes niet verwilderen. De melk die een kalf drinkt kan niet aan de melkfabriek worden geleverd, en kalf bij koe is daardoor ook kostprijsverhogend voor de boer.

De biodynamische melkveehouders van Zuiver Zuivel die kalf bij koe houden hebben hiermee al jaren ervaring, en zijn er van overtuigd dat dit het beste is voor kalf en koe. Zuiver Zuivel start nu met halfvolle en volle melk in kartonnen pakken en statiegeld glazen flessen. Als de kalf bij koe melk een succes wordt, is het plan om het assortiment verder uit te breiden. De melkveehouders krijgen een meerprijs van 5 cent per liter verkochte melk ter compensatie van de meerkosten.

Natuurlijke eenheid

Eén van de melkveehouders die zijn kalfjes bij de koe laat is Durk Oosterhof, biodynamisch melkveehouder in Drachten. Durk: “Ik heb op een gegeven moment mijn oude patroon van hoe ik met koe en kalf omging doorbroken en ben gestart met het kalfje bij de koe te laten. Het grappige is: niet alleen voor de koe en het kalf maar ook voor mijzelf is het er leuker op geworden. De moederkoe besteedt 24 uur per dag aan de zorg van haar kalf, tijd die ik er nooit aan zou kunnen besteden. Als biodynamische boer beschouw ik mijn bedrijf als één geheel: ik knip de processen niet in deelstukjes op maar bekijk ze in samenhang. Door het kalfje bij de moederkoe te laten zogen, houd ik die natuurlijke eenheid in stand.”

Evenwichtige kudde

Ook voor Armando Kok, melkveehouder in De Glind is kalf bij koe een stap in de richting van een zo natuurlijk mogelijke melkveehouderij. “Bij ons lopen de kalfjes bij de melkkoeien in de kudde. Voor de moederkoe is het fijn om haar kind bij zich te houden: daarmee kan ze haar natuurlijke moederinstinct uitleven. Naast de jonge kalfjes heb ik ook graag wat koeienwijsheid – oudere koeien – in de kudde staan. Door die verschillende leeftijden vormen onze koeien een evenwichtige kudde: ik zie sterke sociale banden en ze helpen elkaar.”