WEST-FRIESLAND – Explosies in woningen, uitgebrande boerderijen en schuren, de vondst van gevaarlijke chemicaliën onder een flatgebouw. De politie constateert een zorgwekkende toename van het aantal levensgevaarlijke situaties rond drugslabs en de directe omgeving. In een halfjaar tijd staat de teller al op dertien ernstige incidenten (*), waarbij tien doden en vijf gewonden vielen. Een zorgwekkende ontwikkeling, vindt Willem Woelders, landelijk portefeuillehouder drugs. ‘De risico’s die criminelen nemen bij de productie van drugs hebben directe, vergaande gevolgen voor omwonenden. Hun veiligheid is in het geding.’
Foto: Politie
Een felle brand legde in mei een houten schuur in het Brabantse Zevenbergschen Hoek in de as. In de puinhopen trof de politie een amfetaminelab aan. Ook werden er grote hoeveelheden grondstoffen voor synthetische drugs aangetroffen. Het is slechts een van de recente voorbeelden van gevaarlijke incidenten met drugslabs.
In de eerste helft van 2024 telde de politie al dertien incidenten. ‘Vijf keer brand, vier keer een explosie, twee keer werden zeer brandbare of explosiegevaarlijke chemicaliën gevonden en twee keer een situatie met giftige dampen’, somt portefeuillehouder Willem Woelders op. ‘Met tien doden en vijf gewonden tot gevolg. Dat zijn zorgwekkende cijfers.
Het gaat al lang niet meer alleen om afgelegen schuren zoals in Zevenbergschen Hoek, waarschuwt de portefeuillehouder. ‘Er waren dit jaar ook ontploffingen in woonwijken. Zelfs portiekwoningen worden tegenwoordig gebruikt als drugslab. In Nijmegen troffen politiemensen honderden liters gevaarlijke chemicaliën aan in een kelderbox van een flatgebouw met vier verdiepingen. Criminelen deinzen echt nergens voor terug en omwonenden lopen daardoor gevaar. Je zal maar boven zo’n kelderbox wonen.’
Verdachte signalen melden
Drugslabs duiken overal in Nederland op. ‘Eerst zagen we ze vooral in het zuiden van het land, de laatste jaren doemen ze ook op in het oosten en noorden’, vertelt Woelders. ‘En in de grote steden zoals Nijmegen en Rotterdam. Daar schuilt een groot gevaar in voor omwonenden. Daarom hameren we er bij het publiek op om verdachte signalen te blijven melden: chemische geuren, afgeplakte ramen en deuren, verdachte personen die op vreemde tijden rondrijden met busjes et cetera.’
De recherche kan niet alle tips opvolgen, erkent Woelders. ‘De politie staat op alle vlakken fors onder druk. Maar als de veiligheid van bewoners in het geding is, moeten we handelen. Daarbij zijn de procedures voor wijkagenten en collega’s in de noodhulp helder: niet naar binnen gaan, afzetten en experts erbij halen.’
Georganiseerde criminaliteit
Deze problematiek is onderdeel van zware, georganiseerde criminaliteit met alle uitwassen die erbij horen’, benadrukt Woelders. Men wil vooral geld verdienen. Mensen worden afgeperst, bedreigd en geliquideerd. Dit is echt een toonbeeld van ondermijning. Melden helpt echt om dit soort zware criminaliteit terug te dringen. Dat kan ook anoniem, via Meld Misdaad Anoniem.’
Hoe herken je een drugslab?
- Een drugslab is vaak goed afgeschermd met geblindeerde of afgeplakte ramen en deuren;
- Drugslabs hebben vaak grote toegangsdeuren waar bestelbussen door naar binnen kunnen rijden. Zo zie je niet dat er jerrycans, ketels of vaten in- en uitgeladen worden;
- De chemische geur;
- Om te voorkomen dat het buiten ook zo ruikt, zijn kieren van ongebruikte ramen en deuren vaak afgedicht, bijvoorbeeld met purschuim;
- Mensen en busjes op vreemde tijdstippen.
Wat te doen als u een drugslab ontdekt?
Breng altijd eerst uzelf in veiligheid. Ga er niet vanuit dat u veilig bent als u geen chemische geur ruikt. Er is altijd risico op giftige stoffen, een explosie of brand. Bel, op een veilige afstand van het lab, de politie op 112. Of bel naar Meld Misdaad Anoniem via 0800 – 7000.
(*) Hoewel de politie bij alle incidenten uitgaat van een verband tussen de explosie en de aanwezigheid van een drugslab, moet onderzoek in enkele gevallen nog zekerheid bieden.
