MEDEMBLIK/OPPERDOES – De veel besproken en vaak als levensgevaarlijk aangeduide oversteek Markerwaardweg/Opperdoezerpad blijkt in de praktijk helemaal niet zo levensgevaarlijk te zijn en er zijn er ook vrijwel geen ongevallen te noteren. In de jaren 2019 t/m 2024 slechts vier stuks, drie fietsers en een bromfietsers. De drie fietsers liepen alle drie letsel op waar van sommige zwaar letsel.
Foto: © Provincie Noord-Holland
Dit blijkt uit cijfers van de provincie Noord-Holland die tussen 1 maart 2024 en 20 maart 2024 de oversteek in de gaten heeft gehouden met behulp van camera’s. De drukste dag was zondag 3 maart toen 160 fietsers vanuit Medemblik, 139 fietsers vanuit Opperdoes, 64 voetgangers vanuit Medemblik en 48 voetgangers vanuit Opperdoes gebruikmaakten van deze oversteek.
Uit de resultaten blijkt ook dat er bij 72 van de 100 oversteekbewegingen de oversteker geen wachttijd had maar vrijwel direct overstak. Ook dat veel wandelaars in een rustig tempo de oversteek maken en niet even in versnelde pas de oversteek maken. Een prima voorbeeld is een man met een hond die keurig wacht en daarna in versnelde pas de N240 oversteekt.
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Tekst gaat verder onder de advertentie
Een tweede opvallende oversteekbeweging is tegelijkertijd de oversteekbeweging waarbij de tijd tot het eerstvolgende voertuig op de oversteeklocatie het kleinst is (tijd tot eerstvolgende voertuig is 0 seconden). De vrouw steekt het kruispunt over, en niet veel later passeert een auto, waardoor de vrouw haar oversteekbeweging in versnelde pas uitvoert. De vrouw heeft de oversteek net afgerond als de eerstvolgende auto passeert. Deze oversteek is de meest onveilige oversteekbeweging uit de selectie van 100 oversteekbewegingen
Levensgevaarlijke actie met scootmobiel
Een gebruiker van een scootmobiel mag van geluk spreken volgens het onderzoek. De oversteker die vanuit Opperdoes naar Medemblik wilde oversteken besloot na amper te hebben gewacht over te steken toen een rij auto’s vanuit het noorden gepasseerd was, maar toen de scootmobiel gebruiker éénmaal op de Markerwaardweg was en naar het zuiden keek bleek er nog een auto aan te komen. Er kon een ongeval voorkomen worden door een stukje met de rijbaan mee te rijden in zuidelijke richting om daarna de oversteek te vervolgen. Was achter deze auto nog een auto geweest dan was een ernstig ongeval vrijwel niet te voorkomen geweest. Zeker omdat op dat moment er uit noordelijke richting een vrachtwagen kwam aanrijden.
Uit het onderzoek komt verder naar voren dat de voornaamste risico’s bij de oversteek zijn de snelheid van de auto’s op de Markerwaardweg (N240), waar maximaal 80 km/u mag worden gereden, de snelheid van de oversteker, de drukte op de N240 en het verkeerd inschatten door de overstekers van het aankomend verkeer op de N240.
De provincie stelt in haar conclusie dat 91% van de gebruikers van de oversteek behoedzaam oversteken ,en dat 9% onveilig gedrag vertoonde. Ook is het uitzicht vanaf de oversteek en vanaf de N240 voldoende, maar blijft het moeilijk om de snelheid van het verkeer lastig in te schatten.
In haar rapport schrijft de provincie: “Sommige overstekers durven echt naar een auto toe te stappen, die vlak langs passeert, om vervolgens vlak achter die auto de oversteekbeweging te beginnen. Voor andere overstekers is dat als bewuste actie vrijwel onmogelijk, de auto moet eerst volledig gepasseerd zijn voordat de oversteek gemaakt kan worden. Sommige overstekers kunnen zich al wel op de eerste rijstrook van de over te steken rijbaan begeven als op de tweede rijstrook van die rijbaan nog een voertuig rijdt. Anderen kunnen dat niet, de hele rijbaan moet voor hen leeg zijn.”
De provincie trekt twee conclusies uit het onderzoek.
Voor de oversteek Opperdoezerpad van de N240 geldt dat primair het zicht van de oversteker op naderend autoverkeer goed moet zijn. De oversteker moet immers voorrang verlenen aan het autoverkeer op de N240. Secundair is dat de automobilisten de overstekers goed kunnen zien. Als ze die tijdig kunnen zien, kan de alertheid worden vergroot waardoor ze sneller kunnen ingrijpen als de oversteker een verkeerde inschatting maakt of de auto over het hoofd ziet. Hoe sneller ze kunnen ingrijpen, hoe kleiner de kans op een ongeval en ook hoe kleiner de kans op ernstig letsel als er toch een aanrijding is.
Enerzijds kan geconcludeerd worden dat op deze locatie de fietsers en voetgangers over het algemeen behoedzaam oversteken en dus goed zicht hebben op het naderende autoverkeer, al kan de inschatting van een oversteker een enkele maal krap zijn en blijft er het risico op afdeksituaties.
Anderzijds kan de conclusie zijn dat er teveel overstekers (deels) gedrag vertonen dat als onveilig gezien kan worden. In de eerste steekproef, verdeeld over alle dagen en tijdstippen, zijn dat 9 % van de overstekers. Dit terwijl de hoge snelheid van voertuigen op de N240 juist vraagt om uiterste oplettendheid van een fietsende of lopende oversteker op het Opperdoezerpad en een zo goed mogelijke zichtbaarheid van de oversteker. Die hoge snelheid van de auto’s, in combinatie met het feit dat het voor een fietser of voetganger erg moeilijk is om de snelheid van een bijna recht of je af komend voertuig in te schatten, blijft het grootste risico.
Meer oog voor de smartphone dan voor de weg
De provincie gaat nog geen oordeel geven over de toekomt van deze oversteek, wel zegt zij dat het geconstateerde beeld is dat er niet bewust gevaarlijk wordt overgestoken, maar als er wel gevaar dreigt dit veelal veroorzaakt wordt door de verkeerde inschatting of een ogenschijnlijk nonchalante oversteekbeweging waarbij er meer aandacht is voor de smartphone dan voor de weg. Genoeg redenen voor de provincie om voor nu de oversteek nog niet af te sluiten.
Als mogelijke oplossing ziet de provincie, zoals eerder al vermeld, wel iets in een z.g.n bajonet oversteek, een oversteek in twee delen. Zie foto hieronder.
In het bericht staat dat het uitzicht voor overstekers op de weg en voor weggebruikers op de oversteek voldoende is, maar in de praktijk valt dat wel eens tegen. Sinds de plaatsing van slagbomen voor de spoorwegovergang is het zicht op eventueel wachtende fietsers of voetgangers die van Medemblik naar Opperdoes willen oversteken voor automobilisten die vanaf de rotonde Almereweg komen, niet goed. De slagboominstallatie blokkeert het zicht op het laatste stukje Opperdoezerpad. Ook vanaf het Opperdoezerpad geldt dat wanneer je kijkt richting de Almereweg. Wanneer het gras dan ook nog eens hoog staat, is het zicht vanaf en op het Opperdoezerpad helemaal slecht en zie je als weggebruiker pas iemand daar staan als je de slagboom passeert. In het verleden stonden bij de spoorwegovergang alleen signaallichten (wit knipperend voor vrij en rood voor wanneer de stoomtrein kwam). Die blokkeerden het zicht minder.
Ikzelf vind 9% oversteken waarbij het even makkelijk mis had kunnen gaan, behoorlijk veel. Het scheelt dat de Markerwaardweg op dit punt over het algemeen erg rustig is, zeker nu vrachtwagens van de A7 naar WFO en vice versa de Westfrisiaweg gebruiken. Bovendien is de Markerwaardweg tussen de rotonde Almereweg en de aansluiting op de Westerzeedijk een stuk smaller dan de rest van de weg, aangezien dit stuk niet heringericht is in 2015. Ook dat beperkt de snelheid van auto’s soms een beetje.
9% veel? Het zebrapad bij de appie hier in Medemblik is gezien het aantal ongevallen, alleen al in 2023 5 stuks vele malen gevaarlijke dan de oversteek over de N240..
Wegen zijn niet gevaar, het zijn de gebruivan deze wegen die beter uit hun doppen moeten kijken